Ang People's SONA

ANG PEOPLE'S SONA

taun-taon na lang, naroon sa kalsada

kung baga'y isa itong tungkulin talaga

magsulat, mag-ulat, magmulat, magprotesta

at sabihin ang totoong lagay ng masa

ang serbisyo ay dapat di ninenegosyo

kilanling ganap ang karapatang pantao

tuligsa sa katiwalian sa gobyerno

lider ay makipagkapwa't magpakatao

di dapat maghari'y maperang negosyante

o kapitalista kundi mga pesante

uring manggagawa, kabataan, babae

labanan ang dinastiya't trapong salbahe

nais kasi naming mabago ang sistema

kung saan ay wala nang pagsasamantala

sistemang kontraktwalisasyon ay wala na

ang pampublikong pabahay ay mangyari na

buti pa'y pag-aralan natin ang lipunan

tanungin bakit may mahirap at mayaman

mula rito, paglingkurang tapat ang bayan

upang gobyerno ng masa'y matayo naman

- gregoriovbituinjr.

07.28.2025

* bidyo kuha ng makatang gala na mapapanood sa kawing na: 

https://www.facebook.com/share/v/1Hv5cvALgM/ 

Talumpati ng KPML sa People's SONA

TALUMPATI SA PEOPLE'S SONA

inaasahan nilang ang handog ko'y tula

subalit tinalakay ko'y isyu ng dukha

hawak ang mikropono'y aking binalita

ang bagong batas na tatama sa dalita

kung sa UDHA ay tatlumpung araw ang notice

bago maralita'y tuluyang mapaalis

sa N.H.A. Act, sampung araw lang ang notice

ahensya'y may police power nang magdemolis

noon, 4PH ang ipinangalandakan

sa ngalan ng dukha nitong pamahalaan

para pala sa may payslip at Pag-ibig 'yan

napagtanto nilang pambobola na naman

matapos magsalita, pagbaba ko sa trak

ilang lider agad sa akin kumausap

talakayan sa isyu'y inihandang ganap

sa bagong batas, dalita'y mapapahamak

minsan nga sa sarili'y naitatanong ko

ganito na nga ba ako kaepektibo?

o tatamaan sila sa nasabing isyu?

salamat, sa masa'y nailinaw ko ito

- gregoriovbituinjr.

07.28.2025

* ang RA 12216 (National Housing Authority Act o NHA Act of 2025) ay naisabatas noong Mayo 29, 2025

* di ko malitratuhan o mabidyuhan ang sarili sa pagtatalumpati, kaya narito'y bidyo ko habang nagwawagayway ng bandila ang iba't ibang samahang lumahok sa People's SONA

* nagsalita ako bilang sekretaryo heneral ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML)

* mapapanood ang munting bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1F7YdSan7y/ 

Nadapa sa rali

NADAPA SA RALI

noon, sa rali ay di ako nadadapâ

maghabulan man, nang ako pa'y bata-batâ

ngayon, naapakan ang streamer, nadapâ

nanghina ba o matanda na akong sadya?

nakiisa ako sa maraming tumangan

ng mahabang streamer, hanggang maapakan

iyon, nadapa, kanilang inalalayan

maraming salamat sa mga kasamahan

napagitnaan pa ng dalawang pangulo

isa'y sa maralita, isa'y sa obrero

na tangan ang streamer nang nadapa ako

buti't umalalay naman silang totoo

tingin ng iba, ako'y nahilo sa rali

iba'y nagtanong kung lagay ko ba'y mabuti

okay na ako, ang tangi ko lang nasabi

minsan, ganyan pala'y talagang nangyayari

ang kanang tuhod ng pantalon ay may gasgas

pag-uwi ng bahay ay aking napagmalas

kanan at kaliwang tuhod din ay may gasgas

nilagay ko'y alkohol at pangunang lunas

ramdam ay hiya ng aktibistang Spartan

na di naging listo sa ganoong lakaran

sa harap kasama'y kapwa lider pa naman

ay, dapat isipin sariling kalusugan

- gregoriovbituinjr.

07.28.2025

Ang misyon

ANG MISYON

mabigat ang misyon ng mga tibak na Spartan

buhay na'y inalay upang baguhin ang lipunan

nang kamtin ng bayan ang asam na kaginhawahan

at pagkakapantay, walang dukha, walang mayaman

hindi sila rebelde, kundi rebolusyonaryo

di man naapi, sa api'y nakiisang totoo

pinag-aralan ang lipunan, kalakaran nito

primitibo komunal, alipin, piyudalismo

ang kapitalismo sa kasalukuyang panahon

ay bulok na sistemang dapat nang kalusin ngayon

pangarap ay pantay na lipunan anuman iyon

magpakatao, walang pagsasamantala roon

ngunit niyakap nilang misyon ay di imposible

kung sama-sama ang mga manggagawa, pesante

maralita, vendor, kabataan, bata, babae

lalo na't nagkakaisang diwa, kilos, diskarte

mabigat ang misyon pagkat para sa santinakpan

na pinag-aalsa ang pinagsasamantalahan

niyayakag itayo ang makataong lipunan

para sa bukas ng salinlahi't sandaigdigan

- gregoriovbituinjr.

07.27.2025

Ilagay sa loob ng basurahan

ILAGAY SA LOOB NG BASURAHAN

pakiusap na iyon ay wasto lang

ilagay sa loob ng basurahan

iyang kalat mo, huwag ipatong lang

doon sa ibabaw ng basurahan

sa basura mo'y nandidiri ka ba?

kaya di maipasok ang basura

sa loob, gayong merong espasyo pa

sa sariling basura'y nasusuka?

dinggin mo lang ang simpleng pakiusap

batid kong kaydali nitong magagap

pagkat paraan ito ng paglingap

nang kalinisan ay ating malasap

huwag ipatong sa labas, ang pakay

baka langaw ay mamugad nang tunay

narito, kinatha kong tula'y tulay

nang basura mo'y sa wasto ilagay

- gregoriovbituinjr.

07.27.2025

* litratong kuha sa loob ng isang gusali 

Kapraningan sa gitna ng kalasingan

KAPRANINGAN SA GITNA NG KALASINGAN

ay, mahirap kainuman

itong may mental health problem

na ating nabalitaan

sadyang karima-rimarim

kainuman lang kanina

yaong sa kanya'y pumaslang

pakikitungong maganda

asal pala'y mapanlinlang

may Mental Health Act na tayo

nakakatulong bang sadya

bakit nangyari'y ganito

talagang kasumpa-sumpa

sa bidyo mismo ng suspek

di raw niya sinasadya

tila siya may pilantik

at alamat daw ng Wawa

anong naitulong ng Act

upang pigilan ang ganyan

alak, utak, napahamak

bakit sila nagkaganyan

- gregoriovbituinjr.

07.27.2025

* ulat mula sa pahayagang Tempo, Hulyo 26, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

* Republic Act 11036 (Mental Health Act) - An Act Establishing a National Mental Health Policy for the Purpose of Enhancing the Delivery of Integrated Mental Health Services, Promoting and Protecting the Rights of Persons Utilizing Psychosocial Health Services

https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2018/ra_11036_2018.html 

Kabayanihan sa gitna ng unos

KABAYANIHAN SA GITNA NG UNOS

salamat at nababalita

ang ganitong kabayanihan

nars na sumagip ng binaha

ang inabot ng kamatayan

si Alvin Jalasan Velasco

ang halimbawa ng bayani

sa ngayong panahong moderno

tumupad sa misyon, nagsilbi

siya'y nars at ambulance driver

na sa pagsagip ay mabilis

responder sa Local Disaster

Risk Reduction Management Office

mabuhay ka, Alvin, mabuhay

at di ka nagdalawang isip

sinakripisyo mo ang buhay

upang iyong kapwa'y masagip

- gregoriovbituinjr.

07.26.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante Tonite, Hulyo 26, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

ENIAC

ENIAC

anim na kababaihan pala

ang unang programmer ng ENIAC

na sa historya'y unang computer

o ang Electronic Numerical

Integrator and Computer noong

pangalawang daigdigang digma:

sina Jean Bartik, Betty Holberton,

sina Kay McNulty, Marlyn Meltzer,

Frances Spence at Ruth Teitelbaum

mga human computer na noon

na nagdisenyo ng algorithm 

na nagtatag ng modern programming 

pati na flow chart at modern system

mga kababaihang kaygaling

tara, sila'y ating kilalanin

- gregoriovbituinjr.

07.25.2025

* ulat mula sa kawing na: https://www.eniac.vc/writings/remembering-the-eniac-six 

Di lang ulan ang sanhi ng baha

DI LANG ULAN ANG SANHI NG BAHA

natanto ko ang katotohanang

di lang pala sa dami ng ulan

kaya nagbabaha sa lansangan

kundi barado na ang daanan

ng tubig, mga kanal, imburnal

basura'y nagbarahang kaytagal

nang dahil sa ating mga asal

pagyayaring nakatitigagal

MMDA ay nakakolekta

ng animnaraang tonelada

ng samutsaring mga basura

magmula sa Tripa de Gallina

isang malaking pumping station

sa Lungsod Pasay, kaya ganoon

dapat talagang linisin iyon

tayo'y ayusin ang tinatapon

kapag mga ganyan ay barado

ang katubigan lalo't bumagyo

ay walang lalabasang totoo

di ba? kaya babahain tayo

panahon namang gawin ang dapat

basura'y huwag basta ikalat

maging responsable na ang lahat

lansangan ay huwag gawing dagat

- gregoriovbituinjr.

07.24.2025

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa at Bulgar, Hulyo 24, 2025, pahina 2

Ombudsman

OMBUSDMAN

opisyales na tinalaga ng pamahalaan

nag-iimbestiga ng reklamo ng mamamayan

laban sa pampublikong ahensya o institusyon

o anumang salungat sa batas o regulasyon

dulugan siya upang dinggin ang katotohanan

dapat malayang mag-isip, walang kinikilingan

susuriin ang anumang natanggap na reklamo

kung di matwid, di patas, may diskriminasyon ito

gagawa naman ang Ombudsman ng rekomendasyon

upang reklamo'y matugunan, gagawa ng aksyon

aba'y ang tungkulin ng Ombudsman pala'y kaybigat

dapat matalaga rito'y magsilbing buong tapat

dapat siya'y may integridad lalo't mang-uusig

ng tiwaling nanunungkulan, di maliligalig

tulad ng sinabi ni Conchita Carpio-Morales,

dating Ombudsman, pati pagkatao ay malinis

indipendiyente at di tuta ng nagtalaga

sinumang makapangyarihan, maging pangulo pa

katarungan sa mga api, di sa malalakas

pamantayan ay batas, hustisya, parehas, patas

- gregoriovbituinjr.

07.24.2025

* litrato mula sa News5

Dante at Emong

DANTE AT EMONG

kapwa malakas daw sina Emong at Dante

tulad ba ng boksing nina Baste at Torre

aba'y katatapos lang ng Pacquiao at Barrios

may boksing na naman ba? o ito na'y unos?

halina't paghandaan, mga kababayan

at tayo'y huwag maging tagapanood lang

kung sinong malakas o kung sinong magaling

baha na ang maraming lugar at kaylalim

kayrami ngang sa boksing ay magkakalaban

sina Torre at Baste pa'y magsusuntukan

buti sina BBM at Trump, tila bati

habang sa taripa, ating bayan ay lugi

di magsusuntukan sina Dante at Emong

sila'y mga bagyong sa Pinas sumusulong

climate change na ito, nagbabago ang klima

climate emergency, ideklara! ngayon na!

- gregoriovbituinjr.

07.24.2025

* litrato ay tampok na balita (headline) sa pahayagang Pang-Masa, Hulyo 24, 2025

Relief goods

RELIEF GOODS

mahilig pa rin talagang mang-asar

si Kimpoy ng Barangay Mambubulgar

kadalasan, komiks ay pagbibiro

ngunit may pagsusuri ring kahalo:

nagtanong ang anak sa kanyang ina

relief goods na mula taga-gobyerno

ay ubos na raw ba? sagot sa kanya

bigay ba nila'y tatagal? tingin mo?

saan aabot ang sangkilong bigas

sa atin lang, kulang na sa maghapon

at ang dalawang lata ng sardinas

isa'y ginisa, isa'y agad lamon

mahalaga'y mayroon, kaysa wala

at isang araw nati'y nakaraos

di tayo nganga, bagamat tulala

saan kukunin ang sunod na gastos

ang mga nagre-relief ay may plano

ilan ang bibigyan, pagkakasyahin

at kung nabigyan ka, salamat dito

kahit papaano'y may lalamunin

subalit kung tiwali ang nagbigay

nitong sangkilong bigas at sardinas

baka wala tayong kamalay-malay

yaong para sa atin na'y may bawas

- gregoriovbituinjr.

07.24.2025

* litrato mula sa pahayagang Bulgar, Hulyo 24, 2025, pahina 3

Pinikpikan sa pang-apatnapung araw

PINIKPIKAN SA PANG-APATNAPUNG ARAW

nagpinikpikan habang inalala

ng angkan ang pang-apatnapung araw

ng pagkawala ng aking asawa

habang ramdam ko pa rin ay mapanglaw

isa nang tradisyon ang pinikpikan

bilang alay, bilang pasasalamat

sa lumikha nitong sansinukuban

habang ramdam ko pa rin yaong bigat

sa dibdib, tila sangkaterbang bato

ang nakadagan, buti't di sumikip

ang dibdib, nakakatayo pa ako

habang si misis ang nasasaisip

magpapatuloy pa rin yaring buhay

sa kabila ng nadaramang lumbay

- gregoriovbituinjr.

07.23.2025

Sino ang mabuting tao?

SINO ANG MABUTING TAO?

yaon bang pagiging mabuting tao

ay parang mabuting Samaritano?

tulad ba ng sabi ni Mayor Vico?

di tulad ng mga salbaheng trapo?

sakaling nagtagumpay ka't yumaman

ngunit mayroon namang naapakan

sa mahihirap ay walang paggalang

masasabi bang matagumpay iyan

tulad nitong mga kapitalista

na tinitingnang mapagsamantala

sweldo'y kaybaba ng obrero nila

obrerong nagpaunlad sa pabrika

mataas nga ang kinita mo't sahod

subalit manggagawa mo'y hilahod

kabutihan ba rito'y mahahagod

sitwasyong ito ba'y nakalulugod

iskwater pa rin ang maraming dukha

artistang sumikat pala'y sugapa

halal na trapo pala'y dalahira

ang mabuting tao ba'y sinong sadya

- gregoriovbituinjr.

07.23.2025

* litrato mula sa dyaryong Philippine Star

Basurahan na ang lungsod

BASURAHAN NA ANG LUNGSOD

kaya raw baha'y di kayang kontrolin

ay dahil daw sa kagagawan natin

ginawa nang basurahan ang lungsod

sa basura na tayo nalulunod

kanal at imburnal naging barado

nakukuha nila'y kung anu-ano

sofa, ref, tarpolin, damit, sapatos

na nahakot lamang dahil may unos

ito ba'y dahil sa katiwalian

o walang disiplinang mamamayan

sino bang responsable sa basura

di ba't tayo ring mamamayan, di ba?

ano bang gagawin nating marapat

bakasakali'y magtulong ang lahat

walang sisihan, basurang binaha

ay pagtulungan nang ayusing sadya

- gregoriovbituinjr.

07.23.2025

* ulat batay sa headline (tampok na ulat) sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Hulyo 23, 2025

Krimen sa sanggol

karumal-dumal, karima-rimarim

ang ginawa ng ina'y anong lagim

ang kanya bang budhi'y sadyang maitim?

o kanyang pag-iisip ay nagdilim?

ayon sa balita, may diperensya

sa pag-iisip ang nasabing ina

at sa krimen ba'y mananagot siya?

sino nga ba tayo upang manghusga?

subalit ang nawala'y isang buhay

labing-isang buwang bata'y namatay

ang nangyari'y sadyang nakalulumbay

sa krimeng ito ba'y mapapalagay

ano't kay-agang nawala ng sanggol

ang buhay niya'y agad naparool

- gregoriovbituinjr.

07.23.2025

* ang ulat ay headline (tampok na ulat) sa pahayagang Abante Tonite, Hulyo 23, 2025

Antok pa si alaga

ANTOK PA SI ALAGA

nang dahil sa pag-ulan, kaysarap

ng kanyang paghimbing, nangangarap

tiyak na ginaw ang nalalasap

ni alagang dito'y nililingap

kaya masarap dapat ang kain

niya mamaya, isda pa man din

ang ulam, dapat lang unawain

si alagang pag-amot ay dinggin

ilang araw na bang bumabaha

ilang araw ding basa ang lupa

ilang araw ding walang nagawa

upang makapanghuli ng daga

anong sarap naman ng umaga

sige lang, matulog ka lang muna

- gregoriovbituinjr.

07.23.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/share/v/12FrqbYjUea/ 

Bedyetaryan

BEDYETARYAN

kaytagal ko nang di nagkakarne

nang niyakap maging bedyetaryan

noon, ngunit nang magkapandemya

at magka-COVID ako talaga

payo'y bumalik sa pagkakarne

para sa kailangang protina

ay, sa prinsipyo'y nais bumalik

at sa pagkakarne na'y umalis

kumain ng sibuyas, kamatis

talbos ng kangkong, kamote, sili

sa ganito ako nawiwili

sa pagkakarne'y di mapakali

minsan, kailangang manindigan

nang walang anumang alinlangan

para sa malusog na katawan

- gregoriovbituinjr.

07.23.2025

Sa SONA

sa SONA

itsura

baha ba?

wala na?

sa SONA

problema

lutas ba?

lubog na?

sa SONA

kakanta

trapo na

wa wenta?

ay, SANA

sa SONA

ang masa

okay pa

- gbj

07.23.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa Commonwealth Avenue na kadalasang nilalakad ng masa patungo sa SONA

Ang mabuting kapitbahay

ANG MABUTING KAPITBAHAY

ang mabuting kabitbahay ba'y tulad

ng isang mabuting Samaritano?

matulungin sa kapwa't komunidad?

at tunay siyang nagpapakatao?

pagkat di nagkakalat ng basura

sa bakuran ng kanyang kapitbahay

malinis sa kapaligiran niya

kalat ay sa tama inilalagay

at kung kaybuti ng pakikitungo

ng kapitbahay sa kapwa't paligid

ay kaygandang bukas ang mahahango

kabutihan iyong di malilingid

subalit di para sa karangalan

o makatanggap ng anumang gawad

o kaya'y mapuri ng taumbayan

o sumikat, makilala ang hangad

marapat ay tahimik nating gawin

dahil batid nating iyon ang tama

magpakabuti, kahit di purihin

wasto'y gawin sa paraang payapa

- gregoriovbituinjr.

07.22.2025

Marubdob

MARUBDOB

ngayon nga ako'y nagkukumahog

sapagkat araw na'y papalubog

mga gulay sana'y di malamog

at ang tinapay ay di madurog

nakikiramdam lamang sa unos

habang mga tubig umaagos

tikatik ay kaylaki ng buhos

sa balat ko'y tila umuulos

kaytagal ko ritong nakatanghod

ay wala pang nalikhang taludtod

rumaragasa na sa alulod

sa kwento'y anong saysay at buod

buti't diwa sa libro sinubsob

kalabaw naman ay nakalublob

sa putikan, habang nakalukob

sa aking kinakathang marubdob

- gregoriovbituinjr.

07.22.2025

Sa ikaapatnapung araw ng paglisan

SA IKAAPATNAPUNG ARAW NG PAGLISAN

tigib pa rin ng luha ang pisngi

talagang di pa rin mapakali

manhid ang laman, walang masabi

nang mawala na ang kinakasi

siyang naging musa ng panitik

sa puso'y inukit at nilalik

narito man akong walang imik

siya sa diwa ko'y nakatitik

tinitigan ko ang kalangitan

habang umiihip ang amihan

isa nang tala sa kalawakan

yaong kabiyak, tanging katipan

isa siyang kaybuting asawa

karugtong ng buhay ko't pag-asa

sa mga taon ng pagsasama

salamat sa lahat, aking sinta

- gregoriovbituinjr.

07.21.2025

* June 11 - July 21 = 40 days

Pagsinta

PAGSINTA

ang isang nobela'y nagwakas na

habang komiks niyon ay kayganda

hinggil sa pag-ibig ng dalawa

mutawi'y "mahal na mahal kita"

tulad din noong nagmamahalan

kami ni misis, pinagsamahan

ay sadyang tigib ng katapatan

hanggang sa dulo ng walang hanggan

pangarap na ito'y mapalawig

ngunit puso'y tigib ng ligalig

ay, wala na ang tanging pag-ibig

di na siya makulong sa bisig

pang-apatnapung araw na pala

bukas nang mawala yaring sinta

tinitigan ang larawan niya

lalo ngayong ako'y nag-iisa

- gregoriovbituinjr.

07.20.2025

* larawan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Hulyo 16, 2025, p.5

Puyat at Takipsilim ni makatang Glen Sales

PUYAT AT TAKIPSILIM NG MAKATANG GLEN SALES

naranasan ko ring puyat sa takipsilim

sapagkat magdamag kong inalam ang lihim

ng mga Sangre na lumalaban sa lagim

ng mga hunyangong di makita sa dilim

sinusulat ko ang anumang natitiis

taludtod ko't saknong ay binibigyang hugis

nang matunghayan yaong tula ni Glen Sales

kamakata, katoto, sa tula'y kabigkis

sa kamakatang Glen, mabuhay ka, mabuhay

dahil nalathala ka muli sa Liwayway

tulang Puyat at Takipsilim ay natunghay

kaya sa iyo'y taasnoong pagpupugay

magkasunod na buwan pa, Hunyo at Hulyo

habang ako'y di pa malathalang totoo

sana'y malathala ka muli sa Agosto

muling ipakita ang husay mo, saludo!

- gregoriovbituinjr.

07.19.2025

Di nangangamuhan ang pagtula

DI NANGANGAMUHAN ANG PAGTULA

di nangangamuhan ang pagtula

aniko sa kilalang binata

na nais tulungan akong kusa

upang magkapera bawat tula

mangamuhan daw sa pulitiko

pagandahin ang imahe nito

ang aking pagtula'y gamitin ko

upang nasabing trapo'y bumango

nang magkapera'y mangamuhan nga?

ngunit may prinsipyo ang makata

dukha man ay makatang malaya

malayang pasya sa isyu't paksa

ngunit kailangan ko ng sahod

buhayin ang sarili't kumayod

ngunit pagkatao'y di luluhod

sa trapong sistema ang taguyod

ayoko nang aapak-apakan

ayokong tula'y niyuyurakan

di baleng lugmok sa kahirapan

huwag lang mapagsamantalahan

- gregoriovbituinjr.

07.19.2025

Ulan

ULAN

anong lakas ng ulan

nagbaha na sa daan

nagputik ang lansangan

si Crising ba'y dahilan

tutungo sa palengke

upang doon bumili

okra, talong, sayote

baha, anong diskarte?

ah, ako'y paroroon

kaysa naman magutom

magpunta at magpayong

sa ulan di uurong

tatahakin ang sigwa

magbota pag may baha

kaysa naman ngumawa

at maghintay tumila

- gregoriovbituinjr.

07.19.2025

* mapapanood ang munting bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1BwvNXACNh/ 

Maling sagot sa krosword (Hinggil sa Pambansang Wika)

MALING SAGOT SA KROSWORD

(Hinggil sa Pambansang Wika)

sa Ikalabingwalo Pababa

yaong tanong ay Pambansang wika

wikang Filipino ba ang tama?

ngunit pitong titik lang, ano nga?

Pababa't Pahalang, sinagutan

Tagalog yaong kinalabasan

subalit iba ang katanungan

dapat ay wasto ang katugunan

kung historya'y aaraling lantay

sa Tagalog lamang ibinatay

ang Pambansang Wika, siyang tunay

nasa batas at laksang talakay

di Pambansang Wika ang Tagalog

kundi Filipino, na sa krosword

sa tanong ay mali ang sinagot

ito'y dapat huwag itaguyod

kung anong tama batay sa batas

iyon ang ating ipalaganap

dapat iyon ay ating mawatas

at ang mali'y huwag tinatanggap

- gregoriovbituinjr,

07.18.2025

* krosword mula sa pahayagang Abante Tonite, Hulyo 17, 2025, p. 7

Kayrami pang digmang kakaharapin

KAYRAMI PANG DIGMANG KAKAHARAPIN

kayrami pang digmang kakaharapin

kayrami pang dagat na tatawirin

kayrami pang bundok na aakyatin

kayrami pang nobelang susulatin

ano nga ba ang aking magagawa

sa kinaharap na krisis at sigwa

gayong isa lang tibak na makata

naritong madalas na naglulupa

gayong simpleng pamumuhay lang naman

ang nais ng aking puso't isipan

nais ko'y kaginhawahan ng bayan

makibaka di para sa iilan

subalit darating din ang panahon

mga api na'y magrerebolusyon

habang nagbabangga ang mga alon

at kumaripas ng takbo ang leyon

- gregoriovbituinjr.

07.17.2025

Nagkamali ng baba

NAGKAMALI NG BABA

Nagkamali na naman ng baba. Marahil ay natutulala.

Magkaiba nga pala ang babaan ng MRT at bus carousel. Pagkalampas ng Roosevelt Avenue station ng bus carousel (na katapat ay Roosevelt LRT, hindi MRT, station), bawat istasyon ng MRT ay halos may katapat na bus carousel station sa ilalim nito, mula North station ng MRT na may bus carousel, Quezon Avenue station ng MRT na may bus carousel, hanggang Kamuning station ng MRT na may bus carousel sa ilalim. Subalit hindi pala awtomatikong may MRT station na katapat ang bus carousel, umpisa ng Nepa Q-Mart station ng bus carousel, dahil walang MRT station sa NEPA Q-Mart. Medyo malayo ang bus carousel sa Main Avenue, Cubao sa MRT Cubao station. May bus carousel sa ilalim ng sumunod na MRT station ng Santolan at Ortigas na kalapit ng Shaw Boulevard MRT station.

Ganito ang nangyari sa akin nang magtungo ako sa Monumento galing Cubao kanina. Nang bumalik na ako galing Monumento papuntang Cubao, akala ko, pagdating ng Kamuning station ng bus carousel, ang susunod na istasyon na ay Cubao. Totoo iyon kung nag-MRT ka. Subalit nag-bus carousel ako. Ang sunod na istasyon ng bus carousel galing Kamuning Station ay Nepa Q-Mart station, bago mag-Cubao, Main Avenue station. Sa Nepa QMart station ng bus carousel ako mabilis na bumaba. Hindi nga ako nakalampas, nagkamali naman ng binabaan.

Nang bumaba ako sa Nepa Q-Mart, nagulat na lang ako na hindi pa pala Cubao - Main Avenue station. Nakita ko kaagad ay ang Mercury Drug - Kamias branch. Subalit nakaalis na ang bus na nasakyan ko. Kaya sinakyan ko'y ibang bus na papuntang Cubao. Buti't may kinse pesos pa akong barya.

nagkamali na naman ng baba

dahil ba ako'y natutulala?

tila sa ibang mundo nagmula

sa lungsod ba'y di sanay na sadya?

sa Nepa Q-Mart, walang istasyon

ng MRT sa itaas niyon

di iyon katulad sa North, Quezon

Avenue at Kamuning mayroon

isang malaking aral sa akin

upang di maligaw sa lakarin

dapat ang diwa ay laging gising

huwag parang pasaherong himbing

buti, iyon lamang ang nangyari

at walang nangyaring aksidente

- gregoriovbituinjr.

07.16.2025

Mapanligaw na pamagat

MAPANLIGAW NA PAMAGAT

animo'y mayroong espesyal doong ulat

subalit mapanligaw pala ang pamagat

hinggil sa pagkamatay ng isang heneral

noong panahong Philippine-American War

akala ko'y tulad kay Andres Bonifacio

na pinaslang ng kapwa rebolusyonaryo

o kaya'y tulad ni Ninoy Aquino sa tarmac

sa paglapag ng eroplano'y napahamak

tinalakay lamang ang kanyang talambuhay

walang detalye sa ulat ng pagkamatay

tanging sinabi sa ulat, namatay siya

matapos ang digma, higit tatlong dekada

bakit ganyan ay pinayagan ng editor?

bakit ba ganyan ang isinulat ng awtor?

bakit mambabasa'y kanyang inililigaw?

upang atensyon ng bumabasa'y mapukaw?

- gregoriovbituinjr.

07.16.2025

* ulat mula sa pahayagang SAGAD, Hulyo 9, 2025, p. 6

* ayon sa pananaliksik, "On July 7, 1932, (Gen. Tomas Mascardo) died from a heart disease" https://kahimyang.com/kauswagan/articles/2736/today-in-philippine-history-october-9-1871-general-tomas-mascardo-was-born-in-cavite-del-viejo#google_vignette 

Puna sa bitay ni Bato

PUNA SA BITAY NI BATO

ang hepe ng tokhang, senador na ngayon

ay nagpanukala raw ng pagbabalik

nitong death penalty, kayo ba'y sang-ayon

bagamat ang puna ay mula sa komiks

aking sinaliksik ang mga balita

may panukala ngang gayon ang senador

subalit sa komiks ay mahahalata

pangmahirap ang death penalty, que horror

paano naman pag ang sentensya'y mali

maibabalik ba ang nawalang buhay

ano ba talaga ang kanilang mithi?

dati, gawa'y tokhang, ngayon nama'y bitay

si Pooroy, pinuna'y panukalang iyan

mahihirap lang daw yaong mabibitay

dalawang kaso nga'y suriin at tingnan

mayamang Jalosjos, dukhang Echegaray

- gregoriovbituinjr.

07.16.2025

* komiks mula sa pahayagang Remate, Hulyo 16, 2025, p.3

Maraming trabahong nakabinbin

MARAMING TRABAHONG NAKABINBIN

maraming trabahong nakabinbin

na aking dapat talagang gawin

tambak na deadline ang hahabulin

pagdadalamhati ba'y tapusin?

o isingit ito sa panahon

habang tinatrabaho ang layon

ang oras ay di parang bakasyon

paano na ang ipanglalamon?

sa trabaho'y dapat nang humarap

itipa na ang salin sa laptop

iakda'y tula't kwentong pangarap

at balita sa dyaryo'y mangalap

sa pagtulog na lang magpahinga

habang may bagyong nananalasa

habang dinadalaw pa ng musa

ng panitik sa pagnonobela

- gregoriovbituinjr.

07.15.2025

Maniwala lang ba?

MANIWALA LANG BA?

nais kong ang sarili'y papaniwalain

na kayang harapin bawat alalahanin

na kaya ko bawat dumapong suliranin

na ako'y malakas at di masasakitin

dapat magsuri sa kongkretong kalagayan

anong katotohanang paniniwalaan

paano iwasan ang kasinungalingan

lalo pag ramdam mo'y ligalig at luhaan

eh, kung binobola tayo ng patalastas

eh, kung inaaliw lang tayo ng palabas

eh, kung ginamit na batas ay butas-butas

eh, kung namumuno sa bayan ay marahas

paniwalaan nating kaya natin ito

pagkaisahin ang dukha't uring obrero

ibagsak ang sistemang bulok sa bayan ko

itayo ang isang lipunang makatao

- gregoriovbituinjr.

07.14.2025

Sa malayo nakatingin

SA MALAYO NAKATINGIN

ano't nakatitig na naman sa kawalan

nang mapadaan doon sa kinaupuan

ano't palagi na namang natitigilan

araw at gabi ba'y lalagi akong ganyan?

maliban kung may pinagkakaabalahan

gawaing pagkamalikhain o tulaan

o pagbabasa ng aklat pampanitikan

o kaya'y pagsasalin ng akda ninuman

pasasaan ba't ako'y makakaahon din

sa burak ng pagkatulala't suliranin

sa kumunoy na malalim, tarik ng bangin

sa pusong wasak at hinagpis ng damdamin

makababangon din ako, ang laging usal

ngunit ang tanong, hanggang kailan tatagal

- gregoriovbituinjr.

07.14.2025

Tira sa hipon

TIRA SA HIPON

kinain ng dalawang pusa

ang natirang balat at ulo

ng hipon, mabubusog sadya

ang dalawang pusang narito

binili ko'y samplatong hipon

siyam ang laman, isang daan

bukas ay samplatong galunggong

para agahan at hapunan

tinitirhan yaong alaga

ng mga natirang pagkain

pati na ang ligaw na pusa

sa kanya'y nakisalo na rin

kung mayroong maibibigay

mga pusa'y bigyan ding tunay

- gregoriovbituinjr.

07.14.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1BEj49zewU/ 

Basura

BASURA

nang sumigaw ang maton sa daan

ng "Lumabas ang matapang diyan!"

ginawa ng mga kapitbahay

basura'y inilabas na tunay

sila ang matatapang talaga

binigay sa maton ang basura

ano ngayon, saan ang tapang mo?

basura tuloy para sa iyo

maton ba kaya talak ng talak

ay nanghiram ng tapang sa alak

bakit ba naghahanap ng away?

kanino galit? mata'y mapungay?

basura ba ang asal ng maton?

kaya basura'y ipinalamon?

minsan sa komiks inilalantad

ang katotohanang tila hubad

- gregoriovbituinjr.

07.13.2025

* komiks mula sa pahayagang Pang-Masa, Hulyo 9, 2025, p.7

Gulay sa pananghalian

GULAY SA PANANGHALIAN

kamatis, sibuyas, / bawang, okra, talong

anong sarap nitong / ating ulam ngayon

pagkat pampalakas / ng katawan iyon

tiyak maiibsan / ang nadamang gutom

tara nang mag-ulam / ng mga gulayin

iniluto upang / gumanang kumain

datapwat kayraming / mga iisipin

habang sumusubo / nagninilay pa rin

payak na almusal / at pananghalian

at pampatibay pa / ng mga kalamnan

tatatag din naman / ang puso't isipan

makatatagal pa / sa mga takbuhan

halina't kumain / nitong mga gulay

na kasangga upang / tumagal sa buhay

- gregoriovbituinjr.

07.13.2025

Tahong

TAHONG

kaysarap ng tahong

sa pananghalian

sa kanin mang tutong

ay pagkalinamnam

tarang mananghali

tiyan ay busugin

ang bawat mong mithi

ay baka kakamtin

sa ulam na payak

ay mapapasayaw

at mapapalatak

araw ma'y mapanglaw

tahong na kaysarap

habang naninilay

na pinapangarap

ay mangyaring tunay

- gregoriovbituinjr.

07.12.2025

Centrum, pandesal at Revicon

CENTRUM, PANDESAL AT REVICON

payak lamang yaring pamumuhay

subalit narito't napagnilay

katawan ay palakasing tunay

sa kabila ng danas na lumbay

kaya aking inalmusal ngayon

ay Centrum, pandesal at Revicon

lumakas at ituloy ang misyon

bagamat gunita ang kahapon

sapagkat kayrami pang gagawin

unang nobela pa'y kakathain

kathang maikling kwento'y tipunin

pati na mga ginawang salin

balak tapusing pagsasaaklat

ng tula't anumang nadalumat

ng kwento't sanaysay na nasulat

habang patuloy na nagmumulat

- gregoriovbituinjr.

07.12.2025

Fr. Rudy Romano, desaparesido

FR. RUDY ROMANO, DESAPARESIDO

isang pari, desaparesido

pangalan: Fr. Rudy Romano

nawala, apat na dekada na

pagkat dinukot umano siya

nawala nang apatnapung taon

di pa nakikita hanggang ngayon 

hustisya para sa kanya'y hanap

kailan kaya mahahagilap?

paring kaisa ng manggagawa

nakibaka kasama ng dukha

tinaguyod ang kanyang mithiin

para sa mahirap ang layunin 

para kay Fr. Rudy, hustisya 

sabay nating isigaw, hustisya 

- gregoriovbituinjr.

07.11.2025

* tulang binigkas ng makatang gala sa munting pagkilos sa harap ng CHR