Martes, Hunyo 4, 2024

Anong nasa pagitan ng palad at galang-galangan?

ANONG NASA PAGITAN NG PALAD AT GALANG-GALANGAN?

ano bang tawag sa pagitan
ng palad at galang-galangan?
hinahanap kong sadya iyan
upang magamit sa tulaan
para rin sa paglalarawan
ng isport o ng martial art man

matigas na bahagi iyon
dikit sa palad na malambot
pinatatama kasi roon
ang bola ng balibolista
pag kanya nang hinampas iyon
tiyak di palad ang pantira
sa kung fu film napapanood
pantira ay sakong ng palad
kaya di palad na malambot
kundi ang bahaging matigas

gilid ng palad nga'y panagâ
ng karatista at judoka
kung sa boksingero, kamao
iba pag sa balibolista
sakong ng palad ang tatama
hanggang ngayon ay hanap ko pa
sa iba't ibang diksyunaryo
kung isa-isahin talaga
baka nga matanda na ako
ay di ko pa rin nakikita

kaya tulong ang kailangan
ng abang makatang tulad ko
wrist sa ingles, galang-galangan
palm ay palad, at ano naman
ang tawag sa pagitan nila
kung alam mo, sabihan ako
taospusong pasasalamat
agad masasabi sa inyo

- gregoriovbituinjr.
06.04.2024
Pinaghalawan ng litrato:

Dapithapon, dapit-tanghali, dapit-umaga

DAPITHAPON, DAPIT-TANGHALI,  DAPIT-UMAGA

noon pa man, dapithapon na'y batid
at sa kwento't tula na'y nagagamit
oras ng pag-aagawdilim iyon
bandang mag-iikaanim ng hapon

mayroon pa palang dapit-tanghali
oras bago ang ganap na tanghali
bandang alas-onse na iyong sadyâ
sa pananghalian na'y naghahandâ

at nariyan din ang dapit-umaga
o nagbukangliwayway nang talaga
mga salitang ngayon lang napansin
na sa kwento't tula na'y gagamitin

magagandang salitang natagpuan
na dagdag sa kaalaman ng bayan
sino pa bang diyan magpapasikat
bukod sa makata'y ang masang mulat

di namimilosopong masasabi
o salita'y inimbento lang dini
pagkat ito'y nalathalang totoo
sa iginagalang na diksyunaryo

- gregoriovbituinjr.
06.04.2024

* nasaliksik mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, p. 265

Kaawa-awa ang bansang...

KAAWA-AWA ANG BANSANG...
ni Lawrence Ferlinghetti
malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kaawa-awa ang bansang ang mga tao'y tupa,
at inililigaw sila ng kanilang mga pastol.
Kaawa-awa ang bansang ang namumuno'y pawang sinungaling,
na pinatahimik ang kanilang mga pantas,
at kung saan ang mga bulag na alagad ay namumugad sa ere.
Kaawa-awa ang bansang hindi nagsasalita,
maliban sa pagpuri sa mga mananakop at tinuturing na bayani ang  mang-aapi
at nilalayong pamunuan ang daigdig sa pamamagitan ng pwersa't pagpapahirap.
Kaawa-awa ang bansang walang ibang alam kundi ang sariling wika
at walang ibang kalinangan kundi ang kanila lamang.
Kaawa-awa ang bansang ang hinihinga'y salapi
at nahihimbing tulad ng tulog ng mga bundat.
Kaawa-awa ang bansa — ay, kawawa ang mamamayang hinahayaang winawasak ang kanilang karapatan at maanod lang ang kanilang kalayaan.
Aking bayan, ang iyong luha'y kaytamis na lupa ng kalayaan.


PITY THE NATION 
by Lawrence Ferlinghetti

Pity the nation whose people are sheep,
and whose shepherds mislead them.
Pity the nation whose leaders are liars, whose sages are silenced,
and whose bigots haunt the airwaves.
Pity the nation that raises not its voice,
except to praise conquerors and acclaim the bully as hero
and aims to rule the world with force and by torture.
Pity the nation that knows no other language but its own
and no other culture but its own.
Pity the nation whose breath is money
and sleeps the sleep of the too well fed.
Pity the nation — oh, pity the people who allow their rights to erode
and their freedoms to be washed away.
My country, tears of thee, sweet land of liberty.

* Si Lawrence Ferlinghetti (Marso 24, 1919 - Pebrero 22, 2021) ay isang makatang Amerikano, pintor, at kasamang tagapagtatag ng City Lights Booksellers & Publishers.
* Litrato mula sa google

Halik

HALIK

paano daw hagkan ang sinisinta?
idikit ang labi sa labi niya!
inyong pusong magkausap tuwina
at inyong damdamin ang mapagpasya

halik ba'y patungkol lang sa pagdampi
ng labi mo sa anumang bahagi
ng katawan ng iyong sintang mithi
na dama mo'y pag-ibig na masidhi

sa tahanan pag dumating ang mahal
o saang lugar nagtagpo't dumatal
pupupugin ng halik na kaytagal
maging asam ninyong pagsinta'y bawal

O, halik, halika sa aking tabi
ako'y pupugin sa noo ko't pisngi

- gregoriovbituinjr.
06.04.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Lunes, Hunyo 3, 2024

Hapunan

HAPUNAN

matapos ang aming maghapong gawa
ay kailangang maghapunan na nga
upang lamnan ang tiyan, puso't diwa

may nilagang itlog, tilapyang prito
may talbos ng kamote pa't pipino
tanging maybahay ang aking kasalo

animo'y may paruparo sa tiyan
tila nadama ko'y katiwasayan
gayong nasa makauring digmaan

maya-maya lang ako'y napadighay
ang loob ko'y tila di mapalagay
buti't si misis ay nakaalalay

tinagay ko'y dalawang basong tubig
ramdam ang ginaw sa gabing kaylamig
kaya hinalukipkip yaring bisig

pagkatapos kong hugasan ang pinggan
ay nagtungo na kami sa higaan
ngunit diwa ko'y naglakbay na naman

- gregoriovbituinjr.
06.03.2024

Kasaysayan (tula sa baybayin)

KASAYSAYAN (tula sa baybayin)

kasaysayan ng bansa
ay ating pag-aralan
nang di tayo mawala
sa tatahaking daan

tula ni gorio bituin
06.03.2024

Paalam, Carlo

PAALAM, CARLO

nabalitaan ko roon sa socmed
na namatay si Carlo J. Caparas
habang si Carlo Paalam ang hatid
ay dangal sa boksing sa labang patas

dalawang Carlo silang hinangaan
na nagkasabay minsan sa balita
ang isa sa kanila'y namaalam
at ang isa'y sa laban naghahanda

di ko sadyang mapitik sa kamera
ang dalawang Carlo sa isang ulat
nagawa ko'y maghandog sa kanila
ng tulang sa puso'y isiniwalat

paalam, Direk Carlo J. Caparas
mga nagawa mo'y di mapaparam
at sa boksingerong palos sa dulas
mabuhay ka, boxer Carlo Paalam

- gregoriovbituinjr.
06.03.2024

* ulat noong huling linggo ng Mayo 2024

Paglahok sa rali

PAGLAHOK SA RALI

kami'y lumalahok / madalas sa rali 
sapagkat tungkuling / di maitatanggi
tibak na di dapat / bulag, pipi't bingi
na isyu'y di dapat / isinasantabi

halimbawa, isyu'y / kontraktwalisasyon
isyung demolisyon, / pati relokasyon
nagbabagong klima, / init ng panahon
isyung Palestino, / at globalisasyon

ang utang panlabas, / pabahay ng dukha
itaas ang sahod / nitong manggagawa
gera, ChaCha, isyung / magsasaka't lupa
mga karapatan / ng babae't bata

bente ang sangkatlo / ng kilo ng bigas
pagpaslang sa adik / ay gawang marahas
paano itayo / ang lipunang patas
kung saan ang lahat / ay pumaparehas

ah, kayraming isyu / upang ta'y lumahok
at magrali laban / sa sistemang bulok
punahi't ibagsak / iyang trapong bugok
na sa pwesto nila'y / di natin niluklok

- gregoriovbituinjr.
06.03.2024

Linggo, Hunyo 2, 2024

Anaan, pakakak at umok

ANAAN, PAKAKAK AT UMOK

sa isang palaisipan, kayrami kong nawatas
aba'y UMOK pala ang tawag sa uod ng bigas
ANAAN naman ay punongkahoy na balingasay
nang sa isang diksyunaryo'y saliksikin kong tunay
dati ko nang alam na ang tambuli ay PAKAKAK
na batay sa mga ninuno'y gamit na palasak
iyan ang matitingkad na salita kong nabatid
mula sa krosword sa puso't diwa'y galak ang hatid
habang may mga salitang dati nang nasasagot
na sa palaisipan din naman natin nahugot
ang ALALAWA ay gagamba, SOLAR ay bakuran
TALAMPAS naman ay kapatagan sa kabundukan
salamat, muli'y may natutunang bagong salita
na magagamit natin sa pagkukwento't pagtula

- gregoriovbituinjr.
06.02.2024

* krosword mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Hunyo 2, 2024, p.10
anaan - balingasay, punungkahoy (Buchanania arborescens), mula sa UP Diksiyonaryong Filipino (UPDF), p.50 at p.112
pakakak - malaking kabibe na hinihipan at ginagamit na panghudyat, UPDF, p.884
umok - maliliit na uod na nagiging sanhi ng pagkakaroon ng masamang amoy ng bigas o tinapay, UPDF, p.1301

Mabuhay ang ALAS Pilipinas!

MABUHAY ANG ALAS PILIPINAS!

Mabuhay ang ALAS Pilipinas. mabuhay!
na naka-bronze medal sa nilahukang tunay
sa AVC Challenge Cup for Women, tagumpay
inukit nila'y kasaysayan, pagpupugay!

hinirang si Jia De Guzman na Best Setter
si Angel Canino, Best Opposite Spiker
sa sunod na torneo sana'y maging better
pagbutihin pa ang laro nila'y mas sweeter

mabuhay din ang iba pang balibolista
Eya Laura, Vanie Gandler, Sisi Rondina,
Cherry Nunag, Dawn Catindig, Del Palomata,
Ara Panique, Fifi Sharma, Jen Nierva, 

Julia Coronel, Faith Nisperos, Thea Gagate,
coach Jorge Souza de Brito, tanging masasabi
buong koponan ay kaygaling ng diskarte
pagpupugay sa inyo ang aming mensahe

- gregoriovbituinjr.
06.02.2024

* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 05.31.2024, p.12

Balibolista

BALIBOLISTA

huwag kang hahara-hara sa daan
pag silang mga kababaihan
ay naririyan at dumaraan
mabuti pang sila'y saluduhan

para bang boksingerong walang glab
imbes mukha, bola'y hinahampas
lalo sa laro't nagpapasiklab
kamay nila'y tingni't kaytitigas

tiyak pag tumama sa ulo mo
daig pa nila ang boksingero
pag bola nga'y pinalong totoo
kaytindi, paano pa pag ulo

tiyak na kalaban ay tutumba
pag nakalaba'y balibolista
animo'y martial arts din ang tira
pagmasdan mo't kayhuhusay nila

- gregoriovbituinjr.
06.02.2024

* litrato mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 05.30.2024, p.12

Sa pagsalubong ng bukangliwayway

SA PAGSALUBONG NG BUKANGLIWAYWAY

sumikat ang araw / na dala'y pag-asa
na may kalutasan / ang bawat problema
kinakaharap na / ang bagong umaga
tulad ng pag-ibig / ng minutyang sinta

aking gugugulin / ang buong maghapon
upang pagnilayan / bawat mga hamon
nasa isip lagi / ang layon at misyon
na baka magwagi / sa takdang panahon

maraming kasama / sa bukangliwayway
kay-agang gumising / na di mapalagay
agad nagsiunat / at muling hinanay
ang mga gawaing / dapat mapaghusay

may bagong pag-asang / dapat madalumat
ng sanlaksang dukhang / sa ginhawa'y salat
sa bukang liwayway, / maraming salamat
ang pagsalubong mo'y / pag-alay sa lahat

- gregoriovbituinjr.
06.02.2024

Sabado, Hunyo 1, 2024

Madali bang sabihin...?

MADALI BANG SABIHIN...?

madali bang sabihin ang nararanasan
mong kahirapan sa buhay mo't sa lipunan?
madali bang sabihing naghihirap ka man
ang mga pangarap mo'y pinagsisikapan?

madali mo kayang nasabing "mahal kita"
sa nililigawan mo o sa sinisinta?
biyenan ba'y madaling natawag na ama
o nanay pagkat mahal mo ang anak nila?

madali bang sabihing tayo'y maghimagsik
laban sa kapitalismong takot ang hasik?
madali bang sabihing tanggalin ang plastik
na sa kapaligiran ay nagsusumiksik?

madali bang sabihing ilagay sa tuktok
ang dukhang pinatibay ng laksang pagsubok
madali bang sabihing iyong naaarok
bakit lipunang nasa'y dapat mapatampok?

maraming dapat masabi tulad ng trapo
na pulos pangako upang sila'y iboto
madaling sabihing itaas na ang sweldo
ng obrero ngunit paano ipanalo?

- gregoriovbituinjr.
06.01.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect